München, 1929. In een appartement op de eerste verdieping van de Grillparzer Strasse zit de vijfjarige Edgar Feuchtwanger op Hannibal, een speelgoedolifant op wieltjes, voor het raam naar buiten te kijken. Aan de overkant van de straat stopt een grote zwarte auto. 'Een chauffeur in soldatenuniform loopt om de auto heen en opent het portier aan de passagierskant. Er stapt een meneer uit. Hij kijkt naar tante Bobbie [...] en richt dan zijn blik omhoog naar mij. Hij heeft een zwart snorretje, net als papa.' Hitler — want dat is de nieuwe bewoner — heeft, na een gevangenschap tijdens dewelke hij Mein Kampf heeft geschreven, zijn intrek genomen in een woning op de hoek van de Prinzregentenplatz naast het operagebouw.
Duitslands bekendste schrijver, Lion Feuchtwanger, een broer van Edgars vader, komt enige weken later dineren. 'Ze zeggen dat zijn boek [...] het best wordt verkocht. [...] Neen, dat is mijn Jud Süss.' Toch ziet Lion — in tegenstelling tot zijn broer Ludwig Feuchtwanger, de uitgever, — de toekomst somber in. Zeker voor de Joden, die al hard worden aangepakt in Hitlers boek, zoals de uittreksels vóór elk van de twaalf hoofdstukken van die deze jeugdherinneringen ten overvloede aantonen.
Tien jaar lang zal de jonge Edgar de dramatische overgang van Weimar naar de dictatuur van het naziregime van op de eerste rij meemaken. De opkomst van de Führer, waarbij de heftige protestbetogingen van tegenstanders langzamerhand vervangen worden door de jubelende optochten van hysterische medestanders. Waarbij de nazistische ideologie met al zijn rituelen aan de hele samenleving wordt opgedrongen. En waarbij de situatie, eerst van alle tegenstanders, dan die van de Joodse medeburgers, dramatisch verslechtert en concentratiekampen in Dachau en elders verschijnen. Edgars vader zal ook nog worden opgepakt, maar gelukkig kan hij na twee maanden worden vrijgelaten en dankzij een visum voor de hele familie naar Groot-Brittannië uitwijken, nog voor de Duitse inval in Polen.
Het historische gebeuren wordt met tal van sprekende details en vanuit het gezichtspunt van de Feuchtwangers en hun Münchense omgeving verteld, maar het meest specifieke en origineelste aspect van deze weergave zijn de flitsen van herinneringen die het verhaal uitmaken van de jonge Edgar, een naïef en gevoelig jongetje dat tot zijn vijftiende de gebeurtenissen met verwondering en stijgende angst zal volgen. Jaren waarin hij de meeste van zijn vriendjes kwijtraakt zonder te begrijpen waarom en hij op school steeds meer alleen komt te staan, hoezeer hij ook zijn best doet om zich aan de snel veranderende omstandigheden aan te passen. De tekeningen die hij in zijn schoolschrift moest maken om het nieuwe regime te loven, waarvan er hier enkele werden afgedrukt, zijn er het pijnlijke en schrijnende bewijs van. [Jan Baes] Hide text

De auteur herinnert zich de periode 1929-1938 toen hij als enig kind van een joodse uitgever en zijn vrouw woonde in een appartement tegenover dat van Hitler in München. Edgars kindermeisje Rosie is communiste en fel anti-Hitler en ook zijn ouders schatten goed in wat Hitlers plannen zijn met de joden. De toenemende anti-joodse maatregelen van de nazi's isoleren het gezin steeds meer, vader raakt zijn werk kwijt en Rosie mag door de Neurenberger wetten in 1936 niet meer werken voor de joodse familie. In 1938 wordt vader in de Kristallnacht opgepakt en naar een concentratiekamp gestuurd. Als hij zes weken later terugkomt, gaat hij hun emigratie voorbereiden. De Brits-Duitse historicus (1924), die verbonden was aan de universiteit van Southampton, vertelde zijn herinneringen aan de Franse auteur, waarbij hij zich goed verplaatst in het kind van toen, maar met kennis van nu. Hij geeft een raak beeld van het antisemitische klimaat en de gevolgen van de anti-joodse maatregelen. Met zwart-witfoto's. Goede vertaling. Hide text