Bernie Gunther, het personage van de Britse schrijver Philip Kerr, is terug van weggeweest. Bernie Gunther, voormalig detective en politieman, is als vanouds bijtend cynisch en strooit dan ook lustig rond met sarcastische oneliners die hem in de problemen brengen. Kerr creëerde Gunther intussen bijna vijfentwintig jaar geleden; hij is een intrigerend personage, die zich (soms letterlijk) door het leven slaat in het Duitsland van de jaren dertig en verrtig en daarbij niet zelden struikelt over wreedaardige historische figuren als de topnazi’s Reinhard Heydrich of Heinrich Himmler.
Ook in dit boek opnieuw, al wordt het hoge historisch-dramatische niveau van het vorige — en originelere — boek, Praag Fataal, niet meer gehaald.
We schrijven 1943 en Bernie Gunther — ondertussen in vaderlandse dienst van Nazi-Duitsland — werkt voor het bureau Oorlogsmisdaden (!) van het Duitse leger. Terwijl hijzelf nog met enkele onverwerkte oorlogstrauma’s zit moet Gunther van propagandaminister Goebbels in het bos van Katyn — een plaatsje bij Smolensk — naar een massagraf zoeken waar duizenden Poolse officieren zouden zijn vermoord door de Russische geheime dienst NKVD. Dat zou wel eens handig propagandamateriaal kunnen zijn in tijden van oorlog en kerende kansen — de Wehrmacht heeft een vreselijke nederlaag bij Stalingrad geleden. Treurnis en het defaitisme alom als de Duitse soldaten door de ijskoude Russische bossen klossen op zoek naar een knekelkerkhof dat hopelijk niet van eigen makelij is. De scènes waarin enkele twijfelachtige figuren opduiken, die moeten verzekeren dat het ‘juiste’ massagraf wordt gevonden, zijn gewoonweg absurd te noemen. Zeker als je bedenkt dat het verhaal in grote lijnen de historische werkelijkheid volgt.
Kerrs boeken moeten het hebben van de alomtegenwoordige historische setting, de cynische humor van Bernie Gunther en de vervelende situaties waarin hij belandt. Heel veel spannends gebeurt er deze keer spijtig genoeg niet. De occasionele ‘schone deerne’ — in de vorm van een vrouwelijke Poolse dokter die deel uit maakt van de internationale commissie die moet oordelen over Katyn — doet zelfs eerder aan als een verplicht nummertje in het leven van Gunther. Voor wie graag een goedgeschreven, spannende thriller leest, is dit niet het juiste boek. Wie voor het merendeel realistisch ogende personages wil ontmoeten, die pagina’s lang vloekend door de Russische kou ploegen en daarbij hun meningen ventileren over de situatie waarin ze zich bevinden, is hier aan het juiste adres. [Boris Claes] Hide text

In een bos bij Katyn wordt in 1943 een massagraf ontdekt, waar vierduizend Poolse officieren begraven liggen. Joseph Goebbels vermoedt dat de Russen de officieren hebben omgebracht en ziet mogelijkheden voor propaganda. Hij geeft Bernie Gunther, de voormalige Berlijnse detective die nu in dienst is van de SD, de opdracht om op onderzoek uit te gaan. Als Gunther in de Smolensk-regio van de Sovjet-Unie is aangekomen, krijgt hij met veel meer moordzaken te maken. Daarnaast komt hij op enig moment ook aan de kant van de moordenaar te staan als hij betrokken raakt bij een samenzwering om Hitler te vermoorden. Gunther is een sympathieke hoofdpersoon, een cynische en toegewijde nazi-hater die de vrijheid en Berlijn mist. De historische achtergrond is correct; de auteur verweeft vloeiend de fictie en realiteit met elkaar. Negende deel over de detective die inmiddels een officieuze fansite heeft (http://berniegunther.com). Deze roman zal mede door het historisch perspectief een brede groep van lezers aanspreken. De delen uit de serie worden niet chronologisch uitgegeven en zijn afzonderlijk leesbaar. Normale druk. Hide text